Dat Duitsland enorm aantrekkelijk is voor racers blijkt wel uit het gegeven dat er zelfs Chinese reisbureaus zijn die zich hebben gespecialiseerd in het aanbieden van ‘racereizen’ naar Duitsland. Via zo’n reisbureau krijgen Chinezen de kans om in Duitsland met een huurauto legaal over bepaalde trajecten van de Duitse Autobahn te scheuren of zich uit te leven op de Nürnburgring. Hoewel de reisorganisaties over het algemeen geen illegale races organiseren, zijn Chinezen toch regelmatig betrokken bij illegale races in Duitsland. Bovendien lijkt het lastig de overtreders te pakken te krijgen.
Autobahn geliefd bij Nederlanders
“Op wegen waar geen snelheidslimiet geldt, mogen individuen in principe zo hard rijden als ze willen. Daarentegen is een race tussen twee of meerdere auto’s niet toegestaan”, verklaart de Keulse fysicaprofessor André Bresges die onderzoek deed naar illegaal straatracen in Duitsland. De automobilisten die toch een wedstrijd houden op de snelweg kunnen alleen worden gestraft als de politie kan aantonen dat het daadwerkelijk om een race ging. Zo rijden er speciale politieauto’s rond met camera’s aan boord die onder andere bedoeld zijn om dit soort scenario’s vast te leggen.
Mede door de Autobahn is Duitsland ook aantrekkelijk voor de Nederlandse racers. “Als ze in Nederland een snelheidsovertreding begaan, valt er binnen de kortste keren een torenhoge boete op de mat. Dat risico lopen ze hier op bepaalde trajecten niet”, stelt de Duitse professor. Als ze in Duitsland ook zouden gaan flitsen op wegen waar op dit moment geen snelheidslimiet geldt en dat combineren met meer legale alternatieven, dan zal dit er volgens oud-racer Emrys Blomont uit Nederland alsnog niet toe leiden dat de illegaliteit verdwijnt. “Zolang er wegen zijn en mensen auto’s hebben, zullen er illegale straatraces plaatsvinden.”
Bestrijding straatraces
Om straatraces effectief te bestrijden, is volgens Bresges een keiharde aanpak van de illegaliteit nodig. Zulke opmerkingen zijn een steek in het hart voor Blomont. “De Duitse tegenwerking stimuleert het illegale racen juist. Je moet deze sportliefhebbers een alternatief bieden.” Hij geeft een kort vergelijking hoe de Duitse aanpak kan worden gezien:
Rinkeldekinkel, weer een ruit aan diggelen; op een schoolplein keert regelmatig een jonge voetballiefhebber terug. Hij heeft al zijn spaarcentjes geïnvesteerd in goede schoenen, een mooie voetbal en een toepasselijk tenue. De schoolleiding is alleen niet bepaald blij met de schade die de jongen op hun terrein teweegbrengt en daarom verbieden ze hem om nog op het plein te voetballen. Als hij zich hier braaf aan houdt, mag hij van de directie vier keer per jaar tegen betaling op een echt voetbalveld komen spelen.
“Voor de echte sportliefhebber is dit natuurlijk een waardeloos alternatief”, aldus Blomont. Waar er voor voetballers, tafeltennissers, atleten en andere sportfanaten vaak genoeg sportvelden ter beschikking staan, is dit volgens Blomont niet het geval voor straatracers. “De officiële tracks zijn weggelegd voor de elite. Straatracers zijn maar gewone jongens die niet het geld hebben om zo’n baan te huren.”
Legaal alternatief
Als topman van European Street Legal Association (ESLA) Events pleit hij daarom onder andere voor het structureel aanbieden van een goedkoop legaal alternatief voor de straatracers. “Door gesprekken aan te gaan met gemeentes en landen willen we kijken naar loze gebieden die voor dit soort doeleinden geschikt zijn.” Een vliegveld bij Drachten wordt al jarenlang regelmatig benut door straatracers en vanaf volgend jaar worden er soortgelijke opties aangeboden in de Zeeuwse gemeente Terneuzen.
Blomont wijst erop dat hij in Duitsland genoeg gebieden kan aanwijzen die geschikt zouden zijn als ‘sportveld’. Raceland Duitsland staat echter niet open voor dergelijke legale alternatieven. “We worden daar tegengewerkt door organisaties die eveneens events voor straatracers organiseren. Blijkbaar zijn ze bang dat wij een bedreiging vormen voor hun inkomsten.”
Legalisatie stimuleert illegaliteit
Bresges geeft een andere verklaring voor de onwil om samen te werken. “In Duitsland willen we niet dat er teveel legale initiatieven komen, omdat dit de illegaliteit bevordert.” Hij wijst erop dat uit een onderzoek van de universiteit van Zürich is gebleken dat bestuurders zekerder zijn over hun eigen rijkunsten wanneer ze op een legale manier in hun eigen auto hebben geracet. Diezelfde zelfverzekerdheid zou jongeren juist stimuleren om hun kunsten op de openbare weg te vertonen.
‘Afschrikking’ is volgens de Keulse professor het enige effectieve bestrijdingsmiddel tegen illegale straatraces. “De jonge mannen – vaak zijn deelnemers tussen de 15 en 30 jaar oud – houden heel erg van hun auto. Wanneer ze het risico lopen om hun kostbaarste bezit, de getunede sportauto, samen met hun rijbewijs kwijt te raken, zullen ze er minder snel voor kiezen deel te nemen aan een straatrace.” Bovendien riskeren de racers een fikse boete of een celstraf van ongeveer 5 jaar.
De Berliner Morgenpost ging samen met de politie op jacht naar straatracers.
‘Begrip voor de liefde van de racers’
Experts geven aan dat het aantal illegale races de laatste jaren flink is toegenomen, maar concrete cijfers zijn tot dusver niet beschikbaar. “In ieder Europees land vindt er elk weekend wel een illegale straatrace plaats”, schetst Blomont de situatie. Volgens hem is de opleving rond 2000 begonnen. Bresges geeft aan dat films als The Fast and the Furious hier mede een rol in spelen. “Het is niet zozeer dat dergelijke films een stimulerende werking hebben, maar wel dat ze het beeld schetsen dat het normaal is dat dit soort races plaatsvinden.”
Om de illegale racers over te halen hun passie naar een veiligere omgeving te verplaatsen, zijn volgens de oud-illegaal straatracer connecties met en binnen de scene enorm belangrijk. “Je moet de liefde van de racers begrijpen.” Blomont schat dat zo’n 80% van de racers graag legaal en op een veilige manier wil rijden. Het aanbieden van een alternatief heeft volgens hem – in tegenstelling tot wat professor Bresges stelt – wel degelijke en positief effect. “Van de 180 rijders bij ESLA Events racen er 90 al niet meer op straat. Bij hen is het professionele gehalte erin geslopen; ze kunnen nu echt iets bewijzen en lopen niet hetzelfde risico als op straat.” Daarentegen gelooft hij niet dat de 90 racers die aangeven niet meer illegaal te rijden, 100% zijn gestopt met hun deelname aan straatraces. “Ik ben bekend met de adrenaline die je voelt wanneer je illegaal racet. Ik weet uit eigen ervaring hoe verslavend die werkt.”
Doordat Blomont zelf ruim 25 jaar actief is binnen het straatracen, heeft hij een fijnmazig netwerk opgebouwd. “Het belangrijkste is om je te richten op de leiders van de verschillende crews. Als je hen kunt overhalen legaal te komen racen, nemen ze vaak meerdere leden mee.”
‘Popiejopie neemt leidersrol over’
Met het overhalen van de crewleider is het probleem niet meteen opgelost vertelt de Nederlandse topman. Hij wijst erop dat er altijd wel een nieuwe ‘popiejopie’ klaarstaat om de rol van leider op zich te nemen. “Vaak gaat het om 1 of 2 ‘hoofdjongens’ die de hele avond van een illegale race plannen en begeleiden.”
Naast dit soort geplande straatraces vindt er volgens de Keulse professor een belangrijke ontwikkeling plaats. “Vroeger was de scene overzichtelijk. Mensen kwamen samen en spraken met elkaar af wanneer er weer een race zou plaatsvinden. Nu vinden er steeds vaker ook spontane straatraces plaats; acties die niet aan tijden of prijzen zijn gebonden.”
Bresges geeft aan dat die spontane racers wel graag toeschouwers willen en dat er in Duitsland daarom een zichtbare trend is dat de racers hun activiteiten van de Autobahn naar de steden verplaatsen. “Dit brengt veel grotere risico’s met zich mee voor passieve deelnemers zoals toeschouwers en bijrijders.” De fysicus wijst erop dat een belangrijk onderdeel van de Duitse bestrijding van de illegaliteit het waarschuwen van passieve participanten is.
Vorig jaar kwamen in Keulen 3 mensen om door illegaal racen. Dit vormde voor de Duitse stad en politie aanleiding om een ‘Null Toleranz für Raser’ actie tegen straatracers te beginnen. Door middel van campagnefilmpjes met Duitse Youtube-sterren maakten ze hun standpunt duidelijk.
Campagnefilmpje tegen illegaal racen.
Superstergevoel
Zien en gezien worden, vormt een belangrijk aspect bij straatraces. Blomont benadrukt dat racers geen ‘bad guys’ zijn, maar hele gewone mensen die in het dagelijks leven bijvoorbeeld niet veel schouderklopjes krijgen. “Het racen geeft hun wel een superstergevoel, bijvoorbeeld als ze juichend, met de handen in de lucht, uit hun auto stappen.”
Hij geeft aan dat racers in Nederland veel meer aandacht genereren wanneer ze deelnemen aan een legaal evenement, omdat die filmpjes veel meer worden gedeeld en ze een meetbare prestatie hebben geleverd. In zijn opinie zorgt het tekort aan legale alternatieven in Duitsland ervoor dat illegale rijders in de spotlight staan.“Zolang dat niet verandert, zal het illegale circuit blijven groeien.” Dat die groei dagelijks plaatsvindt, ervaart hij via zijn connecties. Zo weet Blomont dat er een Poolse crew onderweg is naar Duitsland om daar hun grootste liefde, de autosport, op illegale wijze te beoefenen.