Verkoop van e-sigaretten in Duitsland tijdelijk illegaal

E-sigaretten zijn een miljoenenbusiness geworden. Maar de hoogste Duitse rechter heeft de verkoop van de meeste vloeistoffen voor de e-sigaret sinds dit jaar strafbaar gesteld. Tot de nieuwe Europese tabaksregels over een paar maanden in werking treden, heerst er grote onduidelijkheid.

E-sigaret. Foto: www.vaping360.com (Flickr, CC)

De uitspraak van het Bundesgerichtshof (BGH) in Karlsruhe begin dit jaar heeft verstrekkende gevolgen. Het maakt namelijk de meeste handelaren in e-sigaretten in Duitsland tot potentiële criminelen. Daarbij komt dat er een nieuwe Europese wet in de maak is. Tot die tijd weet niemand precies hoe het verder moet.

Verboden

Sinds begin dit jaar is de verkoop in Duitsland officieel verboden. De hoogste rechters van Duitsland kregen te maken met de zaak van een man die was veroordeeld in 2013 door de rechtbank van Frankfurt tot 9.000 euro boete. De reden: hij had online en in zijn winkel e-sigaretten en de daarbij behorende vloeistoffen verkocht. Dat was strafbaar, oordeelde de rechtbank. Het hof oordeelde eind december 2015 exact hetzelfde. Begin deze maand werd deze uitspraak openbaar gemaakt.

Voorlopige tabakswet

Verkopers die toch producten aanbieden ‘waar bij de productie niet-toegestane stoffen zijn verwerkt’ zijn dus strafbaar volgens de voorlopige tabakswet. In de Duitse tabaksverordening staat bovendien dat het verboden is ’tabaksproducten die een andere functie hebben dan roken of kauwen’ op de markt te brengen. De handel in nicotinevloeistoffen gaat tegen beide voorschriften in, aldus de rechters.

Europese richtlijn

Feit is dat er op Europees niveau sinds 2014 nieuwe regels zijn gemaakt voor tabaksproducten en e-sigaretten. Voor 20 mei moet deze richtlijn worden omgezet in het Duitse recht. Eind februari oordeelt de Bondsdag er over. Wordt deze wet in werking gezet, dan is er een einde aan de onzekerheid. Dan is helder opgeschreven dat de vloeistoffen tot een bepaalde concentratie nicotine mogen bevatten. Ook andere ingrediënten die een gevaar voor de gezondheid vormen zijn uit den boze. Volgens deze richtlijnen wordt het assortiment dat tot eind 2015 in de schappen lag drastisch ingeperkt.

Oogje dichtknijpen

Maar tot die tijd is alles nog onduidelijk. De telefoon van Dac Sprengel van de Duitse brancheorganisatie staat roodgloeiend, zegt hij eerder deze maand tegen persbureau dpa. Hij is niet onder de indruk van het oordeel van de rechters in Karlsruhe. Er is volgens hem geen tijd meer voor lange gerechtelijke procedures, het is al bijna mei. “Toch beleven we zo enkele maanden waarin het illegaal is. Je kunt toch niet voor 3 maanden je winkel sluiten?” Hij roept de controleurs dan ook op om tot mei een oogje dicht te knijpen.

Omzet van 275 miljoen euro

De handel was juist opgebloeid. In Duitsland worden momenteel op 5.500 plekken e-sigaretten verkocht. Dat was in 2015 goed voor een omzet van 275 miljoen euro. Toch is de trend nog zo nieuw dat de wettelijke kaders nog niet vast staan. Wettelijk worden e-sigaretten anders behandeld dan normale sigaretten.

Geneesmiddelen

Nederland probeerde de verkoop van e-sigaretten ook te verbieden, maar de tabaksindustrie zegevierde omdat minister Edith Schippers (VVD) van Volksgezondheid het besluit volgens de rechter onvoldoende zou hebben gemotiveerd. Sindsdien ziet het ministerie het product als een geneesmiddel omdat het mensen zou afhelpen van het ‘gewone’ roken. Duitsland ziet de e-sigaret absoluut niet als geneesmiddel zo oordeelde het Bundesverwaltungsgericht (BGH) in 2014. Het BGH wilde het nu precies vastleggen en deelde alle vloeistoffen met nicotine waarin tabak verwerkt is als tabaksproducten in. Ook als er in de vloeistof zelf geen tabak meer te vinden is. (Az. 2 StR 525/13).

Geen rook maar damp

Strikt genomen rook je een e-sigaret niet. De vloeistof verdampt binnenin het omhulsel, waarna deze damp geïnhaleerd wordt. Zo’n 95% van de vloeistoffen zouden volgens de branchevereniging nicotine bevatten. De samenstelling bestaat vooral uit het kleur- en bijna reukloze propyleenglycol, een stof die wordt gezien door de Wereldgezondheidsorganisatie als niet-toxisch bij lage concentratie en mag gebruikt worden in voeding, cosmetica en geneesmiddelen. Ook worden er vaak glycerol, ethanol (alcohol) en aroma’s in verwerkt. Maar met tabaksproducten mogen bij dergelijke stoffen niet erbij gemengd worden.

In VS veel populairder

In andere landen gaat men er nog weer anders mee om. Het dampen is in de Verenigde Staten veel populairder en de regels zijn er veel losser, vertelt Victoria De Andrade salesmanager Duitsland voor een grote Amerikaanse producent. “We hebben twee producten, een hervulbare vaporizer waar je alles kunt instoppen. En een gesloten systeem met nicotinevloeistof. Die laatste variant is verboden in Europa, omdat het aandeel nicotine te hoog is voor Europese standaarden.”

Wilde Westen

Er is volgens haar nog een reden waarom de Amerikanen fanatieker dampen dan de Europeanen. “Als ik in Berlijn rondloop lijkt het wel of er tien keer minder wordt gedampt. Dat komt door het ontbreken van een belasting op e-sigaretten en de lossere regels in de VS waardoor daar winkeltjes als paddenstoelen uit de grond schieten. Mensen mixen daar zelfs hun eigen vloeistoffen en verkopen dat. Het is echt het Wilde Westen wat dat betreft.”

Foto: www.vaping360.com

Weet je dankzij dit artikel meer over Duitsland? Deel het met je collega's en vrienden: