Vanzelfsprekend wordt er, zolang aan tafel zittend, veel gepraat. Over de toestand in de wereld, de studieplannen van de kinderen, het klimaat en natuurlijk de vluchtelingen. Al snel kwam ook de Grote Depressie ter sprake en of je die onfortuinlijke tijd zou kunnen vergelijken met wat zich nu -vooral in de westerse- wereld afspeelt.
Hoe zat het ook al weer?:
In het najaar van 1929 stagneerde de Amerikaanse economie, wat het begin van een recessie inluidde. In die tijd, speculeerden veel mensen op de aandelenbeurs met geleend geld. Geld dat in banken zat die (dus ook) in crisis verkeerden. Op 24 oktober 1929 barstte de zeepbel en klapten de aandelenkoersen in elkaar. Vijf dagen later (zwarte dinsdag) stortte de effectenbeurs in. Er kwam een run op de spaarbanken van mensen die al hun tegoeden wilden opnemen. Een groot aantal banken ging hierdoor over de kop en velen verloren al hun spaargeld. De Amerikaanse middenklasse verloor een groot deel van haar koopkracht en veel industrieën die toch al een slechte orderpositie hadden, gingen nu acuut failliet. Dit had uiteraard ook gevolgen voor Europa. Zo werd Duitsland meteen in de recessie meegezogen. De werkloosheid nam enorm toe, bestedingen en investeringen namen af. De problemen leidden tot een groei van links- en rechtsextremistische bewegingen waarop mijnheer Hitler handig inspeelde (Bron: Wikipedia).
Precies die polarisatie van toen baart mij zorgen. En er zijn wel meer vergelijkingen te trekken: een nog altijd relatief zwakke economie, groeiende onvrede, angst voor ‘de ander’, een wantrouwen jegens de politiek (maar er ondertussen zelf helemaal niet meer in geïnteresseerd willen zijn), toenemend individualisme, groeiend nationalistische neigingen en een ‘terugtrekkende’ beweging van het individu wanneer het op gezamenlijke verantwoordelijkheden aankomt.
Wordt er een treinconducteur of een ambulance chauffeur in elkaar geslagen kijken we liever weg. Wordt er een bushokje gesloopt omdat ‘het lieve kind’ nooit een ouderlijk ‘nee’ heeft gehoord – het moet kunnen.
Lees eens een krant
Laten we alsjeblieft proberen genuanceerd te blijven denken en onze mening baseren op feiten (iets wat al lastig genoeg is met oneliners van bepaalde politici of gekleurde meningen van diverse media). Laten we zoeken naar oplossingen en niet naar problemen. Lees weer eens een krant of een opinieblad in plaats van te kijken naar The Voice of de Sexacademie. Laten we de commerciële, op kijkcijfers gebaseerde programmering voor wat het is en in plaats daarvan weer eens een documentaire op ons inwerken.
Laten we de vooringenomenheid van bepaalde economen eens met iets meer korreltjes zout nemen. Probeer positief te denken of het ‘goede’ ergens van in te zien en niet alleen maar verontwaardigd te zijn of uitingen van ‘onrecht’ te poneren. Laten we aan onze kinderen denken en hoe zij opgroeien. Zeker toch niet in vergelijkbare omstandigheden als in Israël of Rwanda of Syrië? En moeten we echt weer muren gaan bouwen zoals toen in Berlijn?
Verworvenheden
Onze beschaving zoals die hier vandaag de dag bestaat, is één van de meest fantastische gebeurtenissen uit de geschiedenis van de mensheid. Dat hebben wij met elkaar gebouwd. Dat hebben wij samen gerealiseerd. Daar hebben wij met elkaar voor gevochten en gestreden. Jong, oud, man, vrouw, links of rechts, met of zonder opleiding, geel, wit of zwart, binnenlander en buitenlander, met de hersens of de handen, hoe dan ook, maar wel met elkaar. Die verworvenheid waarvan de democratie en het fatsoen prachtige – en zeer belangrijke – voortvloeisels zijn, mogen we niet verkwanselen en teloor laten gaan.
Ook daarmee zijn overigens eenvoudig vergelijkingen te maken: zowel het Griekse als het Romeinse Rijk zijn ten onder gegaan aan decadentie. Aan ondermijning van normen en waarden, ineenstorting van het collectief belang en oorlog.
Moge 2016 een vredig jaar zijn!
En ach, zo’n bushokje vervangt de gemeente wel weer…
Servus,
Ursula W.
