Duitsland heeft een tekort van duizenden verloskundigen. Hoeveel het er precies zijn, is lastig te becijferen. Daarom houdt de Duitse bond voor Verloskundigen (Deutscher Hebammen Verband) op een landkaart bij waar een tekort aan verloskundigen wordt ervaren. De teller staat op bijna 20.000 meldingen in het hele land. De bond gaat er vanuit dat het werkelijke tekort nog veel hoger is.
Er zijn diverse redenen voor het tekort, merkte journalist Ulrike Nagel die zowel in Nederland als in Duitsland zwanger was en daarom de situatie goed kan vergelijken. Haar ervaringen verwerkte ze in blogs op Duitslandnieuws.nl. “Er zijn steeds minder zelfstandige verloskundigen. De meesten die dit beroep nog kiezen, werken in vaste dienst van ziekenhuizen. Er zijn amper meer praktijken met verloskundigen zoals in Nederland, omdat ze het geld voor de verzekering niet meer kunnen opbrengen.”
Dat is ook één van de redenen die de brancheorganisatie zelf aangeeft. “Tussen 2002 en 2017 zijn de premies bijna tienmaal zo hoog geworden. Intussen moet een zelfstandige verloskundige meer dan 8.000 euro betalen, alleen voor hun beroepsrisicoverzekering.” Dat hoorde Nagel ook in de praktijk. “Een deel krijgen ze sinds 2015 terug van de ziektekostenverzekeraars, maar dat is niet genoeg vinden de verloskundigen zelf.”
Ook verloskundigen die in vaste dienst werken hebben het zwaar. “De helft van de verloskundigen moet tegelijkertijd 3 vrouwen verzorgen, en 4 vrouwen is geen uitzondering meer. Twee derde moet regelmatig invallen, moeten pauzes overslaan en maken steeds meer overuren.”
Daarnaast is er landelijk nog een probleem, vertelt Nagel. “Overal in het land (en vooral óp het platteland) sluiten geboorteafdelingen van kleinere ziekenhuizen. Over de gehele linie sterven er in Duitsland nog steeds meer mensen dan er worden geboren, en dus willen en kunnen veel ziekenhuizen dure geboorteafdelingen niet meer bolwerken.”
Online advies rond de geboorte
Tijdens de Dutch Digital Health Night van de NBSO Stuttgart gehouden op de Nederlandse ambassade in Berlijn, vertelde Paul Hadrossek van Kinderheldin GmbH welk hulpmiddel zijn startup wil inzetten om jonge ouders te helpen.
“Wij zijn het eerste ‘online spreekuur’ waar zwangere vrouwen binnen enkele minuten vakkundig advies kunnen krijgen. Door het grote tekort aan verloskundigen is het vaak lastig om goede raad te krijgen. Veel jonge ouders zijn dan overgeleverd aan informatie op internetfora en blogs waarvan de inhoud niet per se klopt.”
Kinderheldin is ontwikkeld samen met verloskundigen, ouders en artsen om zo de behoeften en zorgen van ‘wordende’ ouders te leren kennen. “De behoefte aan vakkundige, betrouwbare informatie is enorm, ook buiten de bestaande structuren om. Daar doen we dus iets aan.”
Redacteur Bertus Bouwman kreeg via Twitter bovendien waardevolle informatie van lezers die ervaring hebben met het tekort aan verloskundigen
Klik op de tweet om het complete ‘draadje’ te lezen
Ik lees net dat in Duitsland bijna 30% van de geboortes met de keizersnee gaat, in NL zou dat 17% zijn. Enig idee waar dat verschil vandaan komt @Walrathis ?
— Bertus Bouwman (@bertusbouwman) May 3, 2018
Het is in sommige steden echt dramatisch; kinderen geboren achter een scherm in de gang. Verloskundigen riepen in diverse regio's vorig jaar op om niet meer zwanger te raken. Ernsthaft!
— Andrea (@Walrathis) May 3, 2018
*verloskundigenpremies voor aansprakelijkheidsverzekering zijn onbetaalbaar
*ziekenhuizen krijgen nu per "interventie" betaald; blinde darm-operatie levert net zoveel op als bevalling. Kosten/baten/tijd=> ze sluiten verlosafdelingen en focus op economisch rendabele procedures.
— Andrea (@Walrathis) May 3, 2018
Jazeker. Nog even druk, maar ik legde het hier laatst uit; https://t.co/F3yU2uIdkM
— Andrea (@Walrathis) May 3, 2018
Mijn derde kindje is vorig jaar in een Duits ziekenhuis geboren. Gelukkig had ik ervaring, want hij kwam toen de hebamme net van de afdeling weg was om elders iets te regelen.
— Joëlle Hibbel (@Hibbelix) May 5, 2018
En ondertussen zijn er verloskundigenpraktijken waar al van tevoren duidelijk is dat ze je VOOR en NA de bevalling begeleiden, maar NIET tijdens. Waar ben je dan nog verloskundige voor? Een heel beroep wordt zo uitgeroeid.
— Ulrike Nagel (@ullinagel) May 3, 2018
Onze jongste is de laatste Haudgeburt die onze Hebamme deed. In het ziekenhuis had ze stress met onervaren en betweterige artsen en nu doet ze idd alleen voor- en nazorg. Treurig.
— Cornelis Los 🇪🇺 🇩🇪 🇳🇱 (@LosCornelis) May 3, 2018
De branchevereniging uit Nederland komt met cijfers over dat ook in Nederland het aantal thuisgeboortes daalt. (klink op de tweet voor het ‘draadje’.
In Nederland is het aantal keizersnedes zelfs gedaald naar 16% in 2016.
— NBvD Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula's (@Doula_NBvD) May 6, 2018
Thuis bevallen is gestaag aan het dalen in Nederland. In 2016 werden 12,7% van de kinderen thuis geboren.
— NBvD Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula's (@Doula_NBvD) May 6, 2018
In de jaren 70 was het nog 70% (vrouwen die thuis bevielen). De grote daling is na de jaren 90 ingezet.
— NBvD Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula's (@Doula_NBvD) May 6, 2018
Dat is zeker een reden geweest voor afname thuisbevalling vanaf 2010. Ernorme mediacampagne ook tegen de thuisbevalling. Thuisbevalling draagt overigens niet bij tot hoger sterftecijfer. Daarbij behoeft dat hogere sterftecijfer ook nog veel nuancering.
— NBvD Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula's (@Doula_NBvD) May 7, 2018
Wat bevalt beter?
Wat bevalt beter, Nederland of Duitsland? Journalist Ulrike Nagel deed ervaring op in beide landen
Ze vertelt uitgebreid over de verschillen tussen beide landen. In Duitsland is een thuisbevalling bijvoorbeeld niet normaal. “Ik gun iedere vrouw een Nederlandse kraamverzorgster, een uniek beroep.” Toch kan Nederland nog genoeg van Duitsland leren, vindt ze.
Bevallen in Nederland of Duitsland deel 2: we kunnen veel van elkaar leren
