Bordspellen zijn populairder dan ooit en zeer geliefd in Duitsland. Op grote beurzen zoals Spiel in Essen afgelopen oktober en de Spielemesse van donderdag 17 tot en met zondag 20 november in Stuttgart staan daarom ook Nederlandse bedenkers van spellen.
Voor menig ouder is een bordspel soms de enige mogelijkheid om de kinderen van de iPad af te krijgen. Om te inspireren tot bijzondere cadeaus spraken we met een aantal opmerkelijke Nederlandse bordspelontwerpers die vertellen met welk spel zij zijn afgereisd naar Duitsland.
Leven in balans
Balance Games, Bum van Willigen
Balance is een spel waarin je 6 pionnen over een grote gele wip-wap moet laten bewegen, zonder dat die wip de balans verliest. Het is eenvoudig te spelen, razendsnel en super spannend.
De ontwerper is Bum van Willigen. Hij ziet eruit als 60, maar blijkt bij navraag 82. Hij is gepensioneerd en bedacht het spel na een lange professionele carrière in het onderwijs. Nu trekt hij met zijn vrouw samen door Europa om het spel via beurzen te verkopen.
Terwijl om hem jong en oud aan schuift voor een spelletje Balance, vertelt Van Willigen over het ontstaan: “Tijdens oud en nieuw zo’n tien jaar geleden had ik een discussie met mijn vrouw. Ik legde uit dat het leven voor mij een optelsom is van allerhande plussen en minnen en dat je eigenlijk doorlopend bezig ben om die balans te houden. Sommige plussen zijn zwaarder dan andere.” Zijn vrouw adviseerde hem er een spelletje van te maken. Dat werd Balance.
Het spel wordt gebruikt op diverse scholen. Kinderen leren over evenwicht, want een pion aan de buitenkant weegt zwaarder dan één dichter in het midden. Ze leren ook plannen en vooruitdenken.
Balance speel je met maximaal 4 spelers en kost 29,95 euro.
Enthousiast voor klassieke muziek
Maestro, Pieter de Boer
In het dagelijks leven is hij veiligheidsadviseur in de bouw, maar bovenal vader van twee kinderen. De één speelt cello, de ander piano. Om mee te gaan in hun interesses en om hun vrienden ook enthousiast te maken voor klassieke muziek ging De Boer op zoek naar een bordspel. Toen dat er niet bleek te zijn, maakte hij het dit jaar zelf: Maestro.
Het is een spel waarin je als dirigent een orkest opzet. Het spel is opgebouwd rond 200 composities die je met je orkest in wording probeert te spelen. Je trekt een kaart met een compositie, koopt of huurt instrumenten, zit je tegenstander dwars en probeert zo te winnen. De muziek heeft hij zelf uitgekozen en iedere kaart met een compositie bevat een code waarmee je op internet een uitvoering van het stuk kunt bekijken en beluisteren.
In de doos zitten verder een instapversie voor jonge kinderen (vanaf 7 jaar oud) en een uitgebreide editie voor volwassene of ervaren kinderen. Pieter de Boer is enthousiast: “Het spel is net verkrijgbaar en nu al leverbaar bij talloze winkels. We zijn ook bezig met scholen.”
Spelers van Maestro leren de diverse instrumenten kennen daardoor hun rol en plek in een orkest. Maar je leert ook noten lezen en daardoor de basis van het rekenen met breuken. “Je leert natuurlijk ook omgaan met je tegenstander. Allemaal leuk maar het belangrijkste is dat je plezier hebt tijdens het spelen.”, aldus De Boer.
Maestro speel je met 2 tot 6 mensen, kost 48,50 euro en is verkrijgbaar in speelgoedwinkels.
Tafels leren met dobbelstenen
Spexxx, Ruben Dijkstra
Samen met Ruurd Lammers ontwikkelde Ruben Dijkstra Spexxx, een dobbelspel waarin de waarde van een dobbelsteen irrelevant is. Met vijf dobbelstenen gooi je bepaalde combinaties en daarmee verzamel je punten op een speelbord. De speler met de meeste punten wint. “Toen ik alle combinaties van vijf dobbelstenen had opgeschreven heb ik daar een bord voor laten maken. Dat bleek te groot, maar na een aanpassing kan het prima.”
Hoewel het een dobbelspel is, speelt geluk een beperkte rol: “Ik vond het raar dat een zes altijd meer waard is dan een één en zo bedacht ik Spexxx, een spel waarin het niet uitmaakt wat je precies dobbelt.”, aldus ontwerper Ruben Dijkstra.
Spexxx wordt op tenminste 125 scholen gebruikt ter stimulering van de motoriek, het rekenen en de kennismaking met tafels. Het is behalve leerzaam ook erg leuk. Dijkstra: “Veel stelletjes spelen het samen. Het is makkelijk te leren, je zet het snel op en het speelt snel.”
Spexxx is voor 2 tot 4 spelers, kost 19,50 euro.
Eigen fastfoodimperium bouwen
Foodchain, Joris Wiersinga en Jeroen Doumen
Al negentien jaar ontwerpt en verkoopt Splotter bordspellen en is daarmee een echte veteraan in de industrie. Spellen zijn complex en hebben diepgang, maar geluk speelt geen enkele rol. Splotter verkoopt haar spellen wereldwijd. De laatste telg is Foodchain, waarin je een eigen fastfoodimperium bouwt. Het is een wereldwijde hit, maar bijna uitverkocht.
Wiersinga: “Wij maken spellen die je makkelijk leert, maar waarin de besluitvorming complex is en grote consequenties heeft. De uitkomst is natuurlijk niet altijd positief. Net als in het leven. Onze spellen raken veel aspecten en zijn voor de echte liefhebber.”
Splotter doet gemiddeld twee tot drie jaar over het ontwerpen en testen van een spel. In die tijd wordt het eindeloos getest. Doumen: “Dat proefspelen is broodnodig, want dat zorgt ervoor dat dit soort complexe spellen makkelijk te leren zijn en speelbaar zijn.”
Ook Splotter ziet de educatieve waarde van het bordspel. Wiersinga: “Er veel interactie. Je leert culturele aspecten, onderhandelen, plannen en businessmodellen bouwen. Je ziet hoe mensen reageren op tegenslagen en hoe ze omgaan met verlies.”
Splotter werkt hard aan een nieuw spel dat ergens in 2017 of 2018 uit moet komen. Tot grote teleurstelling van velen is het geen vervolg op Foodchain. Wiersinga: “Er is inderdaad veel vraag naar een vervolg en we hebben ook veel ideeën. Toch doen we het niet, want een spel moet altijd iets nieuws hebben. Ik heb een hekel om iets te maken dat lijkt op wat we al eerder gedaan hebben. Het ontwerpen van een spel moet wel leuk blijven.”
Splotter heeft bordspelen voor 2 tot 5 spelers. Een spelletje duurt 3 tot 4 uur en kost ongeveer 75,- euro.
